De Utrechtse hulpbisschop mgr. Woorts nam op zondag 26 januari namens de Bisschoppenconferentie deel aan de Nationale Holocaust Herdenking 2020 bij het Spiegelmonument ‘Nooit meer Auschwitz’ in het Wertheimpark in Amsterdam. Voorafgaand aan de herdenking vond een Stille Tocht plaats van het Stadhuis van Amsterdam naar het Wertheimpark.

Naast mgr. Woorts (bisschop-referent voor Kerk en Jodendom) namen ook Suzan Daalmans, secretaris-generaal van de Bisschoppenconferentie en Tineke de Lange (beleidsadviseur van de Bisschoppenconferentie op het gebied van het Jodendom) deel aan de Stille Tocht en de Holocaust herdenking.

Bij het monument spraken onder anderen Eva Weyl, overlevende van het kamp Westerbork, Jacques Grishaver, voorzitter van het Nederlands Auschwitz Comité, Femke Halsema, burgemeester van Amsterdam en premier Mark Rutte. Tijdens zijn toespraak, waarbij verschillende politici en bewindslieden zoals staatssecretaris Blokhuis en minister Grapperhaus aanwezig waren, bood premier Rutte namens de Nederlandse regering excuses aan voor het overheidshandelen tijdens de Holocaust.
Drie kinderen van de joodse basisschool Rosj Pina lazen fragmenten voor uit verhalen die ze zelf hadden opgeschreven over hun grootouders die de Holocaust hadden meegemaakt. Rabbijn Menno ten Brink sprak de Jizkor- en Kaddisj gebeden uit. Na de herdenking die door de NOS live werd uitgezonden, volgde een defilé langs het Spiegelmonument.

Mgr. Woorts (links) in gesprek met rabbijn Ten Brink (rechts). Op de achtergrond wordt premier Rutte geïnterviewd.

Na afloop van deze indrukwekkende bijeenkomst waren mgr. Woorts en mw. Daalmans uitgenodigd voor een lunch met onder anderen overlevenden van Auschwitz. Mgr. Woorts sprak met verschillenden van hen, zowel Joden als Roma. De vele Roma en Sinti die zijn vermoord of die het hebben overleefd waren of zijn veelal katholiek.

‘De rozenkrans kan ik nog bidden’
Mgr. Woorts: “Het werd zeer gewaardeerd dat onze R.-K. Kerk bij deze herdenking 75 jaar bevrijding van Auschwitz vertegenwoordigd was. Diverse Joden heb ik gesproken zowel in Amsterdam alsook een paar dagen eerder in de synagoge van Utrecht bij de sabbatdienst op de Dag van het Jodendom. Joden die zelf of van wie de ouders bij katholieken ondergedoken hebben gezeten en die dankbaar zijn dat zij hun leven aan hen te danken hebben. Een Joodse overlevende vertelde: ‘De rozenkrans kan ik nog bidden.’ Na de oorlog hebben zij en de katholieke familie waar zij ondergedoken had gezeten altijd hartelijke betrekkingen onderhouden.”
“Wat mij zeer raakte tijdens de herdenking in Amsterdam waren de verhalen die de drie Joodse kinderen vertelden over de moord op of onderduik van hun overgrootouders en dat zij er dus niet hadden mogen zijn. Drie kinderen vol toekomstdromen, die nu al weet hebben van wat hun voorouders is aangedaan, enkel en alleen omdat zij Joden waren. Dat dragen deze kinderen nu al mee op zo jonge leeftijd.” (Foto: mgr. Woorts tijdens het defilé.)

Datzelfde weekend werd in Utrecht een beeld gestolen van een vluchtend meisje, dat stond voor de synagoge van de Liberale Joodse Gemeente. Deze synagoge is gevestigd in het voormalige joodse weeshuis, waarvan de kinderen in de Tweede Wereldoorlog werden gedeporteerd en vermoord. Het beeld was een herinnering hieraan. Mgr. Woorts stuurde daarop een brief naar het bestuur van deze Joodse gemeente om steun uit te spreken: “Met een groep vanuit het Aartsbisdom Utrecht mochten we op 18 januari bij u te gast zijn en een dienst in de sjoel bijwonen. Uw gastvrijheid die dag was hartverwarmend en we kijken met veel dankbaarheid terug op deze bijzondere dag. Mede vanuit de verbondenheid die we die dag hebben ervaren, willen we u laten weten dat wij geschokt zijn door de diefstal van het bronzen beeld op uw terrein. Een onacceptabele daad, ook als de dader geen antisemitische motieven had: de roof vond plaats uitgerekend vlak voor de herdenking van 75 jaar Auschwitz. Dat maakt het extra pijnlijk.”

Foto’s: www.rkkerk.nl