Tijdens de vijfde en laatste dag van de Romebedevaart – op 2 mei keerden de groepen met diverse vluchten huiswaarts – stonden voor de Utrechtse pelgrims twee vieringen op het programma: ‘s Ochtends een Eucharistieviering in de Friezenkerk en ‘s middags de zendingsviering in de basiliek Sint Paulus buiten de Muren met de Rotterdamse bisschop Van den Hende (voorzitter Bisschoppenconferentie) als agens. Deze kerk betraden de pelgrims ook weer door een Heilige Deur.

De Nederlandse ambassadeur bij de Heilige Stoel Annemieke Ruigrok (foto rechts met mgr. Woorts) woonde ‘s ochtends de viering in de Friezenkerk bij, zij kreeg na afloop van mgr. Woorts als dank voor haar betrokkenheid bij deze bedevaart een bedevaartsjaaltje uitgereikt. Ook aanwezig was curieprelaat mgr. Karel Kasteel (90), “hij is al sinds de Romeinse tijd hier werkzaam,” zo grapte mgr. Hoogenboom in zijn inleidend woord. Daarin schetste hij eveneens de historie van de plek waar de Eucharistie werd gevierd: waar nu de Friezenkerk staat, was ooit het Circus van Nero waar de apostel Petrus omstreeks 67 na Christus werd gekruisigd. In de loop der eeuwen werd het graf van Petrus een pelgrimsoord voor de christenen, “ook uit onze streken. In de negende eeuw namen de Friezen de toenmalige H. Michaelkerk in bezit als hun vesting in Rome. … In deze Friezenkerk kijkt de heilige Willibrord vanuit een medaillon op ons neer. Bisschop Willibrord was de verkondiger van het geloof in onze streken en is de patroon van de Nederlandse Kerkprovincie, van het Aartsbisdom Utrecht en van het bisdom Haarlem-Amsterdam.”

In zijn preek stond mgr. Hoogenboom stil bij wat de heilige Willibrord ons nu nog te zeggen heeft. Deze Benedictijner monnik reisde als pelgrim eind zevende eeuw twee keer naar Rome, “niet per vliegtuig of bus maar te voet en te paard.” Willibrord zocht de steun van de paus voor zijn werk als missionaris en dat is begrijpelijk, aldus mgr. Hoogenboom: “De Kerk is missie, Doopsel en missie horen bij elkaar. Iedere tijd weer staat voor de uitdaging van het herontdekken van de missionaire dimensie van het geloof in ons Doopsel in Jezus Christus.”

Linksboven op de foto: het medaillon van de H. Willibrord

De recente Bisschoppensynode, waar mgr. Hoogenboom namens de Nederlandse Bisschoppenconferentie aan deelnam, heeft volgens hem “bij velen binnen en buiten de synode-aula het besef verdiept dat iedere gedoopte vorming en toerusting nodig heeft als vriend van de Heer.” De Heer biedt ieder van ons Zijn vriendschap aan, aldus de Utrechtse hulpbisschop, “maar Hij vraagt ons ook wat: ‘Jullie zijn Mijn vrienden als jullie doen wat ik jullie opdraag’ (Joh. 15,14). In dit licht zijn we als gedoopten allemaal geroepen om op onze aardse pelgrimstocht actief deel te nemen aan de missionaire activiteit van de Kerk in onze tijd.” Mgr. Hoogenboom: “Als vrienden van de Heer met vreugde en hoop vrienden winnen voor de Heer. Dit is ook de basis voor het project missionaire parochies in ons aartsbisdom.” Het is een hoopvolle ontwikkeling dat dit project in steeds meer parochies gestalte krijgt, zo zei hij.

Op onze pelgrimage in het voetspoor van de heilige Willibrord mogen we zijn voorspraak inroepen, aldus mgr. Hoogenboom. “Willibrord was naar eigen zeggen ‘in Gods naam gelukkig’. … Willibrord leert ons dat het ware geluk niet ligt in welvaart, in menselijke eer en macht, maar in God alleen: Bron van alle liefde en goedheid, die wij in Jezus Christus hebben leren kennen en die ons Zijn vriendschap aanbiedt. Mogen wij Willibrord nazeggen dat ook wij, door de vriendschap van de Heer geroepen om missionarissen te zijn op onze aardse pelgrimsweg, ‘in Gods Naam gelukkig zijn’.”
In zijn slotwoord greep mgr. Hoogenboom nog een keer terug naar de Bisschoppensynode over synodaliteit. Hij vertelde over een Afrikaanse deelnemer die bij aanvang tegen hem had gezegd dat hij was gekomen om een ‘heilige oorlog’ te voeren. Toen mgr. Hoogenboom hem later terugzag, was de stemming van deze deelnemer omgeslagen: “Hij zei dat hij in Rome vrienden had gemaakt. Hopelijk heeft u hier ook vriendschap met de Heer gesloten zodat mensen in Nederland als u terug bent zeggen: ‘Ik kan zien dat je in Rome bent geweest omdat je het licht van Christus laat schijnen’.”

In de enorme Sint Paulus buiten de Muren (130 meter lang en 65 meter breed) bevindt zich het graf van de apostel Paulus. Langs de zijwanden zijn medaillons aangebracht met afbeeldingen van de pausen door de eeuwen heen, als (voorlopig) laatste is de afbeelding van paus Franciscus te zien.

Foto: Ramon Mangold

Foto: Ramon Mangold

Foto: Ramon Mangold

Foto: Ramon Mangold

In deze basiliek ging mgr. Van den Hende voor in de zendingsviering met daarin de hernieuwing van de doopbeloften en de geloofsbelijdenis. Mgr. Van den Hende: “We kijken terug op dagen van gebed en Eucharistievieringen en kijken ook een beetje vooruit: wat blijft er aan woorden van de Heer achter in ons hart?” Er zijn allerlei stoorzenders die ons daarvan afhouden, zo zei de bisschop van Rotterdam. Maar we zijn op weg, als pelgrims van verschillende generaties. In leeftijd en in korter en langer lid zijn van de Kerk. Die verschillende generaties zijn belangrijk om het geloof door te geven, benadrukte hij. Maar in het geloof kan ook de twijfel toeslaan “en daarom vernieuwen we ons geloof vandaag,” aldus mgr. Van den Hende. “Mogen wij in deze viering de Heer beloven dat we Zijn genaden niet vergeten. Dat we nooit nalaten te getuigen van het geloof dat Christus ons geschonken heeft. Zoals Petrus en Paulus en de heilige Willibrord.”

Foto: Ramon Mangold

Foto: Ramon Mangold

Foto: Ramon Mangold

Foto: Ramon Mangold

Na de avondmaaltijd resteerde nog één gezamenlijk moment voor de Utrechtse pelgrims: het zegenen van de devotionalia. Dat gebeurde door mgr. Woorts in de kapel van het hotel Bonus Pastor waar de meeste pelgrims uit het Aartsbisdom Utrecht verbleven.

Renze Tilma (parochie Sint Jan de Doper) neemt met zijn vrouw deel aan deze bisdombedevaart. Ook zijn zoon priester Paulus Tilma is mee – hij is één van de begeleiders van de jongerenbedevaart. Een andere zoon is ook priester en studeert momenteel in Rome, met hem werd geluncht. “Ik vind deze bedevaart heel bijzonder,” vertelt Tilma. “Vooral de pelgrimage naar de Heilige Deur van de Sint Pieter heeft mij enorm geraakt. Vanaf het moment dat we gingen lopen vanaf de Via della Conciliazione, in de brandende zon, voelde ik een bepaalde emotie. Dat gevoel is bijna niet te omschrijven – ik voelde dat het goed was en ik voelde blijdschap. Het gevoel bleef de hele tocht naar de deur, zoiets heb ik nog niet eerder ervaren.”
In Rome ervaar je sterk dat je onderdeel bent van een wereldkerk, zegt Tilma. “Met mensen uit alle werelddelen die het geloof allemaal op een eigen wijze beleven. Wij in Nederland zijn geneigd vooral naar ons eigen stukje te kijken maar er is zoveel meer.” Deze bedevaart vanwege het Heilig Jaar noemt Tilma inspirerend. “En een bedevaart geeft het gevoel van saamhorigheid. Ik zou willen dat alle parochianen hier waren en het ook ervaren, maar dat kan natuurlijk niet. Het is aan ons om die inspiratie mee terug te nemen. Dat zei mgr. Van den Hende vanmiddag ook tijdens de zendingsviering. Nu begint het om het geloof door te geven, want de bedevaart is één ding, daarna begint de evangelisatie. Laten we hopen dat dit lukt.”

Gezinsprogramma
Vanuit het gezinsprogramma vertelt Elise Bangma-Mertens (medewerker Huwelijk en Gezin van het Aartsbisdom Utrecht) over de slotdag van deze bedevaart:
“Onze laatste dag was vol cultuur. In het centrum van Rome begonnen we met een wandeling naar Piazza Navona. Daar konden we binnen in de Santa Agnese. Ook zijn we in de Sant’Agostino geweest bij het graf van de Heilige Monica en een prachtig schilderij van Caravaggio. Hierna liepen we naar het Pantheon waar we eveneens naar binnen konden. De kinderen vonden ‘het gat in het dak’ heel leuk en er was een goede digitale tour. Na een kleine eetpauze liepen we door naar de Trevi fontein. Daar was het enorm druk maar zeker de moeite waard!

Rond 15 uur kwamen we aan bij St. Paulus buiten de Muren. Daar hadden we de laatste nationale viering met alle Nederlandse pelgrims. Dit was de zendingsviering waarin mgr. Van der Hende voorging. Het was soms moeilijk te volgen door de enorme galm in de kerk, maar daar ging de bisschop mooi op in tijdens zijn preek. “Zo hebben we thuis ook af en toe ‘stoorzenders’ waardoor het soms moeilijk is om het geloof te beleven of te bidden. Maar toch blijft het onze taak om het geloof te verspreiden en te verdiepen!” Een mooie concrete opdracht om mee naar huis te nemen.

Na de viering stapten we weer in onze bus, met een aantal gasten deze keer. Mgr. De Korte kwam samen met Freek van Genugten en vicaris Lamers (allen van het bisdom ‘s-Hertogenbosch) mee naar onze Casa. Ook fotograaf Ramon Mangold (die prachtige fotoreportages heeft gemaakt van deze Nationale Bedevaart) en zijn gezin gingen mee om samen te eten. De bisschop ging aan tafel met de tieners om goed met hen in gesprek te kunnen. Na het eten gingen we onze afgebouwde kerk bewonderen en werden alle ‘mini figs’ van Lego erin gezet die we aan het begin van de week hadden gekregen. We konden ook mooi de schilderijen aan de bisschop laten zien en al het andere moois wat we gemaakt hadden.
Toen was het tijd voor de groepsfoto. Tevens konden de gezinnen daarna een persoonlijke gezinszegen ontvangen, een bijzonder moment. Met de bonte avond werd onze week afgesloten. Er werd gezongen, gedanst en er werden moppen verteld. Ook werd duidelijk wie welke engel had deze week. De avond werd definitief afgesloten met een doorgeefgebed, waarbij we allemaal in een kring stonden en iedereen een voor een God kon danken. Wat was er veel om dankbaar voor te zijn!

Foto: Ramon Mangold

Foto: Ramon Mangold

We kijken terug op een fantastisch mooie en inspirerende week. De kinderen zijn echt vrienden geworden, we zijn op veel genadevolle plekken geweest en hebben ontzettend veel gezien en gehoord. We hebben gebedsverhoringen meegemaakt en de kerkgemeenschap op een bijzondere manier mogen ervaren. We hopen dat alle gezinnen nog lang blijven terugdenken aan deze prachtige bedevaart!”

Foto geheel linksboven: Ramon Mangold