Aartsbisdom > Nieuws > Kan een Bisschoppenconferentie zelfstandig normen opstellen voor de intercommunie met protestanten?

Kan een Bisschoppenconferentie zelfstandig normen opstellen voor de intercommunie met protestanten?

Er doen in de media berichten de ronde dat een Bisschoppenconferentie volgens het kerkelijk recht zelfstandig normen kan opstellen betreffende het ontvangen van de communie door protestanten. Dat is juist, maar hierbij wordt helaas niet altijd vermeld dat aan die mogelijkheid blijkens canon 844, § 4 van het Wetboek van Canoniek Recht 1983 een belangrijke voorwaarde verbonden is, namelijk de expliciet genoemde omstandigheid dat er sprake moet zijn van een noodsituatie (“ernstige nood”). In die situatie moet aan alle voorwaarden voor het toedienen van de communie – evenals van het boetesacrament en de ziekenzalving – worden voldaan: Namelijk dat de protestanten in kwestie zich niet tot een bedienaar van hun eigen geloofsgemeenschap kunnen wenden en er uit eigen beweging om vragen, mits zij wat de genoemde sacramenten betreft blijk geven van het katholieke geloof en zij de juiste gesteltenis bezitten.

In de instructie Redemptionis sacramentum van de Congregatie voor de Goddelijke Eredienst (2004) wordt overigens nadrukkelijk bepaald: “Bovendien kunnen de in can. 844 § 4 bepaalde voorwaarden, waarin niet kan worden gedispenseerd, niet van elkaar worden gescheiden; daarom dienen al deze voorwaarden altijd tegelijkertijd aanwezig te zijn” (nr. 85).
Bisschoppenconferenties kunnen met behulp van concrete normen aangeven wat voor hun land of regio noodsituaties zijn. Een gezaghebbend Italiaans commentaar (2001) noemt als voorbeelden van noodsituaties: detentie, vervolging of diaspora, maar benadrukt dat het om uitzonderingen gaat.
Kortom, er moet sprake zijn van een noodsituatie. Deze is niet zonder meer aanwezig bij een protestant die getrouwd is met een katholiek, voor wie de Duitse Bisschoppenconferentie mogelijkheden beoogt te scheppen om de communie te ontvangen in haar pastorale handreiking Über konfessionsverschiedene Ehen und eine gemeinsame Teilnahme an der Eucharistie. Het Münsterischer Kommentar (juli 2005) op het Wetboek van Canoniek Recht 1983 concludeert dan ook: “alleen een geestelijk nut of ook de deelname aan een Katholieke Eucharistieviering biedt geen voldoende reden om protestanten tot de communie toe te laten.” Een waarachtige oecumene is er niet mee gediend dat een norm die duidelijk noodsituaties betreft ook van toepassing wordt verklaard op situaties waarin geen sprake is van ernstige nood.