In bisdommen wereldwijd werd op zondag 28 december (Feest van de Heilige Familie) het Heilig Jaar afgesloten. In het Aartsbisdom Utrecht gebeurde dat met een Eucharistieviering in de Sint Catharinakathedraal te Utrecht, met als hoofdcelebrant mgr. Hoogenboom. Voor organist Wouter van Belle was het de laatste viering waar hij als hoofdorganist van de kathedraal aan meewerkte – hij is met pensioen. ‘s Middags was er vanwege het einde van het Jubeljaar in de Onze Lieve Vrouwekerk te Apeldoorn ook een plechtige vesperviering met aanbidding van het Allerheiligst Sacrament – daar was mgr. Woorts de agens.

De Eucharistieviering in Utrecht trok niet alleen parochianen uit de stad Utrecht, ook uit verschillende parochies uit het aartsbisdom waren gelovigen naar deze afsluiting van het Heilig Jaar gekomen. Na afloop van de viering ging nog één keer het processiekruis voorop dat was versierd met vier linten in de kleuren van het logo van het Heilig Jaar, een verwijzing naar de vier windstreken. Op weg naar buiten passeerde de processie de Napolitaanse kerststal, die ook dit jaar een plek in de kathedraal heeft gekregen.

Paus Leo XIV zal de Heilige Deur van de Sint Pieter sluiten op het Hoogfeest van de Openbaring van de Heer (6 januari 2026). “In de katholieke traditie staat de Heilige Deur symbool voor de doorgang naar de verlossing, de weg naar een nieuw en eeuwig leven die Jezus voor de mensheid heeft geopend,” schreef paus Franciscus in de bul waarin hij het Jubeljaar destijds afkondigde.

Heilige Familie
In zijn preek wees mgr. Hoogenboom erop dat het Feest van de Heilige Familie en de afsluiting van het Heilig Jaar niet los van elkaar staan: “Ze vormen één liturgische viering waarin de Heilige Geest tot ons spreekt. Ze leiden ons dieper in de geloofsgeheim van God. Maar ook in het beter begrijpen waartoe de Heer ons als leden van de ‘familia Dei’ roept. En dit terwijl wij bij de afsluiting van het Jubeljaar 2025 staan op de drempel van het nieuwe jaar. We mogen in de Eucharistie dankbaar herinneren en hoopvol vooruitzien.”
En we kunnen volgens mgr. Hoogenboom “met vreugde en dankbaarheid terugzien op het Heilig Jaar. Het Jubeljaar 2025 met als thema ‘Pelgrims van Hoop’ is een jaar van veel geestelijke vruchten geweest. Een genadejaar van groei in gemeenschap met God en elkaar in de kracht van de Heilige Geest. Een jaar van geloofsverdieping en getuigenis van de hoop die in ons leeft als pelgrims naar het hemelse Vaderhuis.” Hij keek vervolgens terug op een aantal hoogtepunten van het afgelopen Jubeljaar: de start op 29 december 2024 met onder meer een processie door de binnenstad van Utrecht, de dertien jubileumkerken in het aartsbisdom waar gelovigen heen konden pelgrimeren, de Nationale Bedevaart naar Rome en de bisdombedevaart naar Onze Lieve Vrouw van Eiteren in IJsselstein. Mgr. Hoogenboom citeerde een pelgrim: “Als je dan in het hele jaar al bezig bent met het Jaar van de Hoop – begonnen in Utrecht met de start van het Heilig Jaar, dan naar Rome gaat en dan hier in het klein zo’n bedevaart doen: dat doet mij wel wat. De tocht, in stilte achter het beeldje van Onze Lieve Vrouw van Eiteren aan en samen zingen, de mensen langs de kant die ook stil zijn, dat treft mij.”

‘Synodale en missionaire Kerk’
Mgr. Hoogenboom noemde ook de Katholieke Jongerendag in Ede in november, waar 700 jongeren aan deelnamen – “deze dag toonde aan dat de Katholieke Kerk in onze streken weliswaar krimpt, maar tegelijkertijd jong, energiek en enthousiast de toekomst tegemoet treedt. De Katholieke Jongerendag eindigde met vreugde, zang en gebed – één gemeenschap van gelovige jongeren, gedragen door dezelfde hoop.”
Hij stond in zijn preek vervolgens niet alleen in dankbaarheid stil bij paus Franciscus maar ook bij de verkiezing van paus Leo XIV: “In zijn eerste woorden tot de wereld sprak paus Leo met een helderheid en bovenal ontroering die vele harten raakte: de Kerk moet synodaal én missionair zijn,” aldus mgr. Hoogenboom. “In het Heilig Jaar brachten we ook in ons aartsbisdom tot uitdrukking dat de synodale en missionaire Kerk twee zijden van dezelfde medaille zijn,” zoals tijdens de dag voor de missionaire parochie die het aartsbisdom organiseerde.

‘Gods barmhartigheid’
Mgr. Hoogenboom riep in herinnering dat paus Leo XIV “in de eerste maanden van zijn pontificaat onvermoeibaar en met aandrang heeft gesproken over de vrede die Christus ons laat en die Hij ons schenkt. Hij is het die de muren afbreekt die ons verdelen, die ons met God en met elkaar verzoent. En hoe passend dat deze woorden tot ons komen op het Feest van de Heilige Familie, want de Heilige Familie kende de kwetsbaarheid van vrede. Zij moesten vluchten voor geweld. Zij leefden als vluchtelingen. Zij kenden angst en onzekerheid – ervaringen die talloze gezinnen vandaag de dag helaas nog steeds kennen. Het verhaal van de Heilige Familie nodigt ons uit om naast elk gezin, naast elke mens te staan die bedreigd wordt door oorlog, ontheemding en onrecht.”

“Als het Heilig Jaar ons heeft geleerd dat Gods barmhartigheid altijd naar ons uitreikt, dan leert de Heilige Familie ons waar die barmhartigheid wil wonen: in onze gezinnen, op het werk, in onze relaties, in onze parochies, in de dagelijkse werkelijkheid van ons leven. Barmhartigheid die wordt ervaren in daden van liefde, in vergeving die we van God ervaren en die we elkaar schenken zodat wrok geen wortel schiet, in tederheid die wonden geneest. Nu wij dit Heilig Jaar afsluiten en vooruitkijken onder de geestelijke leiding van paus Leo, worden wij geroepen om de genade van het Jubeljaar als pelgrims van hoop op drie manieren verder te dragen: door geleid door de Heilige Geest met de Heer op weg te gaan, door ons door Hem te laten onderrichten en zenden en door aanzeggers van zijn vrede te zijn.”

Apeldoorn
Mgr. Woorts blikte in Apeldoorn in zijn korte homilie ook terug op het Heilig Jaar: “Veel is er gedaan om dit jaar vorm te geven in onze parochies. Priesters waren ook beschikbaar voor vieringen van de Eucharistie en het sacrament van Gods barmhartigheid, de biecht. Bedevaarten zijn gehouden, de nationale naar Rome (precies tussen het overlijden van paus Franciscus en de verkiezing van paus Leo XIV in!), die van ons bisdom bij Onze Lieve Vrouw van Eiteren in IJsselstein, die van de misdienaars uit heel ons land naar Oudenbosch. En zo is er nog het nodig te noemen.”

“Dat alles opdat wij als pelgrims van hoop elkaar en anderen mochten en zullen blijven verrijken met ons geloof, onze hoop en onze liefde, ja, dat wij evenals Maria en Jozef en de os en de ezel, ofwel alle gelovigen tezamen, gericht zijn en blijven op Jezus, Hij die altijd gericht is op ons, en dat we met Hem ook gericht blijven op hen naar wie Zijn hart allereerst uitgaat: de armen, de vluchtelingen – zoals de H. Familie, zo hoorden wij nog deze morgen – en de eenzamen, ja voor allen voor wie wij als Kerk een teken van hoop moeten zijn, in navolging van onze Heer Jezus. Door Hem zijn wij erfgenamen van het eeuwig leven, waarop onze hoop is gericht (Tit. 3, 7).”

Klik hier voor de preek van mgr. Hoogenboom