Mei 2017

De toewijding aan het Onbevlekt Hart van Maria van Fatima

In een vespervering op zaterdag 13 mei in Maastricht hebben de Nederlandse rooms-katholieke bisschoppen hun bisdommen toegewijd aan het Onbevlekt Hart van Maria. Op die dag was het honderd jaar geleden dat Maria voor het eerst verscheen in Fatima aan drie herderskinderen: Lucia, Francisco en Jacinta.

De verschijningen van Maria te Fatima staan in een reeks van belangrijke Mariaverschijningen, waaronder die te La Salette in 1846 en te Lourdes in 1858. Van al deze verschijningen had die in Fatima het meest profetische karakter.

Dit had te maken met de inhoud van de drie geheimen die Maria daar aan de herderskinderen toevertrouwde. Het eerste betrof een visioen van de hel en de oproep tot gebed, bekering en boete om zielen daarvoor te behoeden en tot het eeuwig heil te brengen. Het tweede betrof een aankondiging van het einde van de Eerste Wereldoorlog en de aankondiging van de Tweede Wereldoorlog als mensen niet zouden ophouden God te beledigen. Tevens riep Maria op om Rusland toe te wijden aan haar Onbevlekt Hart om te voorkomen dat het atheïstisch communisme vanuit Rusland ook in andere landen zou worden ingevoerd. Diverse pausen, te beginnen Pius XII in een radioboodschap op 31 oktober 1942, hebben daar ook gevolg aan gegeven. Tekenend is dat het communisme in 1989 in Rusland ten val is gekomen.

Het derde geheim betrof een visioen van een bisschop in een wit gewaad, de paus, die moeizaam naar een kruis toegaat, te midden van de lijken van bisschoppen, priesters, religieuzen en leken, allen martelaren voor het geloof, en dood neervalt terwijl geweerschoten weerklinken. Op 13 mei 2000 heeft kardinaal Sodano tijdens een bezoek van paus Johannes Paulus II aan Fatima in het millenniumjaar 2000 namens deze bekend gemaakt dat dit visioen betrekking had op de aanslag die 13 mei 1981 op Johannes Paulus II was gepleegd op het Sint-Pietersplein te Rome.

Veel is sindsdien gespeculeerd over dat derde geheim: was het wel volledig geopenbaard? Mensen die er de eindtijdsvoorspellingen uit het boek Apocalyps in zagen, waren teleurgesteld. Kardinaal Sodano stelde echter dat het visioen van het derde geheim geen fotografische weergave van de toekomst was, maar op symbolische wijze moest worden uitgelegd.

Hoe moeten we nu aankijken tegen de boodschappen van Maria in Fatima en wat voegen zij toe aan ons geloof? Aan ons geloof in Christus, die aan het kruis de boete op zich heeft genomen voor ons allen en door Zijn verrijzenis voor ons de weg naar onze eeuwige verrijzenis naar ziel en lichaam heeft gebaand?

De boodschappen van Maria aan de herderskinderen in Fatima zijn privé-openbaringen. De Publieke Openbaring, de Openbaring in de Heilige Schift, die tot de hele mensheid is gericht, is met Jezus Christus voltooid. Daar kan niets meer aan worden toegevoegd. Wel kan in de Kerk in de loop der eeuwen het inzicht in de Openbaring worden verdiept: “Toch is de openbaring, ook al is zij voltooid, niet geheel ontvouwd” (CKK 66).

Privé-openbaringen voegen niets toe aan de geloofsschat als geheel: “Hun rol is niet de definitieve openbaring in Christus te ‘verbeteren’ of ‘aan te vullen’, maar te helpen deze voller te beleven in een bepaald tijdperk van de geschiedenis” (CKK 67). De boodschappen van Maria hielpen om het geloof in Christus onder de bedreigingen van het christendom in de twintigste eeuw beter te begrijpen en te beleven.

Een specifieke handreiking van Maria betrof haar oproep tot de toewijding van Rusland, maar ook andere landen of van personen aan haar Onbevlekt Hart. Het hart staat hier voor het innerlijk van de persoon. Het hart van Maria noemen we onbevlekt omdat zij vanaf haar ontstaan door God gevrijwaard was van de erfzonde. De toewijding aan haar Onbevlekt Hart betekent toewijding aan haar moederlijke zorg, die specifiek betekent dat we ons toevertrouwen aan haar voorspraak voor ons bij God.

Paus Johannes Paulus II zei dat zijn leven op 13 mei 1981 gered was doordat Maria de baan van de kogel die hem had kunnen doden heeft geleid. Die kogel is nu verwerkt in de kroon van het beeld van Maria in Fatima. Aan die beschermende hand door Maria’s voorspraak bij God vertrouwden de bisschoppen hun bisdommen toe bij de toewijding ervan aan haar Onbevlekt Hart.