Februari 2011

Lourdesweek

In de kathedraal te Utrecht werd van 7 t/m 11 februari voor het eerst een Lourdesweek gehouden. Aanleiding was de gedachtenis van O.L.V. van Lourdes op 11 februari. Elke avond was er een Eucharistieviering, voorafgegaan door het bidden van de rozenkrans en gevolgd door een lichtprocessie. Paus Johannes Paulus II riep in 1993 11 februari uit tot Werelddag voor zieken, vanwege het feit dat sinds de verschijningen van Maria in Lourdes menige zieke op haar voorspraak door God is genezen van aandoeningen waar de gezondheidszorg machteloos tegenover staat.

Jezus en Zijn moeder Maria hebben zorg voor zieken. Dat blijkt te Lourdes, maar op de eerste plaats uit het Evangelie. Jezus geneest tijdens Zijn aardse leven meerdere zieken. Een opvallende genezing is die van een doofstomme man (Mc. 7,31-27). Via het gesproken woord kan hij noch te weten komen wat er in medemensen omgaat, noch zijn eigen gedachten en gevoelens met hen delen. Hij is een geïsoleerd mens, die als het ware onder een glazen stolp leeft: hij ziet wel zijn omgeving, maar kan er moeilijk contact mee leggen. De uiteindelijke genezing komt tot stand doordat Jezus een woord uitspreekt dat gezag bezit over de werkelijkheid: “effeta” (Mc. 7,34), het Aramese woord voor “ga open.” Dit zegt Jezus niet tegen de spraak- en gehoororganen, maar tegen de doofstomme man als zodanig, die ‘open’, dat wil zeggen ‘gezond’ moet worden aan de aangetaste organen.

Tegen ieder van ons die gedoopt is, is eens ook “effeta” gezegd. Na het doopsel raakt de priester het oor en de mond van dopeling aan bij de ‘effeta-ritus’, terwijl hij zegt:

“Onze Heer Jezus gaf aan doven het gehoor terug, en stommen liet Hij spreken;
moge Hij je geven dat je spoedig Zijn woord kunt verstaan en het geloof kunt
belijden tot eer van God onze Vader.”

Zo worden wij genezen van onze geestelijke doofstomheid.

De door Jezus genezen doofstomme man is een beeld voor de mens die het contact met God verloren heeft. In het boek Genesis wordt in beelden verhaald hoe de mensen vanaf het begin dit contact met God hebben verloren (Gen. 3). Dit gebeurde niet door doofheid als een handicap, maar door een selectieve doofheid, het niet willen horen wat God had gezegd. Eten van de boom van de kennis van goed en kwaad is een beeld voor de mens die zichzelf tot God verheft, God als God ontkent en zelf wil uitmaken hoe de werkelijkheid in elkaar steekt. De schaamte voor de naaktheid die zij daarna bij zichzelf ontdekken, staat voor hun gewetenswroeging. Deze gewetenswroeging maakt dat de eerste mensen God niet meer durven ontmoeten en zich voor hem verbergen. Zijn Woord, dat hen eerst zo lieflijk in de oren klonk, maar nu op hen overkomt als het geluid van de donder, kunnen ze niet meer aanhoren. De gevolgen zijn doofheid voor Gods Woord en het onvermogen om met de mond het geloof in Hem te belijden. Het rechtstreekse contact met God en het direct horen van Zijn Woord worden pas weer mogelijk, wanneer Zijn Woord, Zijn Zoon, mens werd.

Het geloof in God en vooral Zijn mens geworden Woord begon in Europa te wankelen in de 18de eeuw, eerst onder filosofen. In de 2de helft van de 19de eeuw manifesteerde zich dat onder brede lagen van de bevolking. Juist vanaf die tijd is Maria op diverse plaatsen verschenen, onder meer in Lourdes. Het doel was ons terug te brengen bij haar Zoon. Maria roept ons op ons te bekeren of ‘om te keren’: ons oor weer te richten op Gods Woord en naar Hem te luisteren. Zo kunnen we weer contact krijgen met God of – als het verbroken is – het contact met Hem weer oppakken. Op Maria’s voorspraak kan God ons genezen van onze geestelijke doofstomheid. Daarvoor zullen we bidden tijdens onze aartsdiocesane Lourdesbedevaart, van 28 april t/m 5 mei 2012, maar dat kan ook in de eigen parochie, bijvoorbeeld tijdens een Lourdesweek. Het Utrechtse initiatief tot de Lourdesweek verdient elders navolging.