November 2021

Priester, diaken of religieus worden: zou je dat nu nog wel doen?

Op 7 november dit jaar, op het Hoogfeest van de heilige Willibrord, de patroon van de Nederlandse kerkprovincie en het Aartsbisdom Utrecht, begon in ons land een speciale week, waarin aandacht wordt gevraagd voor bijzondere roepingen: die tot het priesterschap, het diaconaat en het religieuze leven. Maar zou je op zo’n roeping nog wel ja zeggen? De Kerk staat er immers niet zo best voor.

Er is geen ontkennen aan. We leven in een wereld die steeds sneller lijkt te seculariseren. Zeker in de Westerse wereld zal de Kerk heel klein worden en hier en daar zelfs helemaal verdwijnen. Het christendom is in West-Europa gemarginaliseerd.
Maar er is ook een andere kant van de medaille. De Kerk wordt kwantitatief kleiner, maar kwalitatief sterker. De gelovigen die overblijven kiezen voor de Kerk, bidden en hebben een persoonlijke relatie met Christus. Priesters en religieuzen van de jongere generatie – zeker in Nederland – vieren in het algemeen de liturgie in overeenstemming met de richtlijnen van de Kerk, bidden trouw hun brevier of getijdengebed. Diakens stonden in het algemeen gemiddeld al veel positiever tegenover de Kerk.
Toen ik eens mijn zorgen over de huidige toestand van de Kerk kenbaar maakte aan mijn geestelijk leidsman, luidde zijn laconieke reactie: “Maar nu is het verkondigen van het Evangelie in wereld het echte werk. We zijn weer terug in de tijd van het boek Handelingen van de Apostelen.”
De apostelen en een aantal leerlingen van Christus stonden voor de enorme opgave die Jezus hen bij Zijn hemelvaart had meegegeven, namelijk om het Evangelie over de hele wereld te verkondigen en alle mensen tot Zijn leerlingen te maken.
Ga er maar aan staan. Maar uiteindelijk is het de apostelen en hun opvolgers, de bisschoppen, samen met hun medewerkers gelukt om Christus en Zijn Evangelie in de hele wereld te verkondigen.

In het jaar 690 kwamen de heilige Willibrord, een Engelse monnik, en zijn elf gezellen na een tocht over de Noordzee in Nederland aan. Ze kwamen als vreemdelingen. En vreemdelingen vinden meestal geen best onthaal – dat zien we bij migranten en asielzoekers. Ze ondervonden dan ook veel tegenwerking.
Je zou zo zeggen: jongens, waar zijn jullie in vredesnaam aan begonnen? Maar ze wisten zich geroepen om vreemdeling te zijn en als zodanig te worden behandeld. Zij wilden uitdrukkelijk vreemdeling zijn, net als Jezus en de apostelen die van stad tot stad en van dorp tot dorp trokken om het Evangelie te verkondigen. Tijdens zijn leven had Willibrord niet veel succes, maar in korte tijd na Willibrords dood ontstond in Nederland een bloeiend christendom, dat ons land kenmerkte tot de jaren ’60 van de vorige eeuw.

In de seculiere samenleving zijn wij christenen ook vreemdelingen geworden en dat geldt zeker voor priesters, diakens en religieuzen. Durven wij het ook aan om net als Jezus en de apostelen en Willibrord en zijn gezellen vreemdelingen te zijn, nu in de huidige seculiere samenleving?
Voor priesters, diakens en religieuzen telt niet het succes. Zij ontvangen op de eerste plaats veel van Christus: kracht en moed, innerlijke vrede van de ziel en grote geestelijke vreugde door hun verbondenheid met Hem. En dit is het juist wat zij bij de evangelisatie aan anderen proberen over te dragen. En er zijn altijd nog mensen die daarvoor openstaan. En voor hen dient het Woord Gods te worden verklaard en de sacramenten te worden toegediend. En er zijn nog steeds mensen die niet christelijk zijn opgevoed, maar als ze Christus eenmaal kennen zich door Hem laten raken en zijn vurige volgelingen worden.

Ik heb sinds mijn priesterwijding in 1985 gezien hoe de Kerk steeds kleiner werd, met kritiek en tegenstand te maken gehad en met ernstige ziekten en aandoeningen. Maar als ik terug werd gezet in de tijd en God me weer zou roepen, terwijl ik wist wat me allemaal te wachten zou staan, zou ik opnieuw uit de grond van mijn hart ‘ja’ roepen. Want wie de verbondenheid met Christus heeft leren smaken, wil niets anders. Ik kan iedereen die een bijzondere roeping heeft van harte aanraden er ook ‘ja’ op te zeggen.