Februari 2023

De zevende hemel

Op zondagavond 5 februari ben ik in de zevende hemel geweest. Nee, het is niet wat u denkt. Ik ben niet van mijn geloof gevallen, al is het waar dat de Bijbel geen zevende hemel kent. In de Koran is daarentegen wel sprake van een zevende hemel: “Zien jullie niet hoe Allah de zeven hemelen, de één boven de ander, geschapen heeft” (Koran 71:15). Maar ik ben niet overgegaan naar de islam.

Overigens wordt over een zevende hemel ook gesproken in de kabbala, een Joodse mystieke leer die ontstond in de Middeleeuwen. Volgens de kabbala moeten we de zeven hemelen zien als een soort ‘verdiepingen’ in het uitspansel. Hoe hoger je komt, hoe gelukkiger je bent. In de zevende hemel wonen God en de hoogste engelen.

Tja, en de Bijbel kent hooguit drie hemelen. Zo zegt Paulus: “Ik ken een mens in Christus, die veertien jaar geleden, in het lichaam of buiten het lichaam, ik weet het niet, God weet het … die mens werd weggerukt naar de derde hemel.” Hierin zien we iets van een weerspiegeling van de visie van de Joden in zijn tijd op de hemel. In de derde hemel wonen God, de engelen en de overleden gelovigen. Met de eerste hemel bedoelden ze de dampkring en met de tweede hemel de sterrenhemel. En achter die sterrenhemel lag dan de echte hemel, de derde hemel. Maar dan houdt het ook op. Meer hemels kent de Bijbel niet. Voor ons christenen is er overigens maar één hemel. En dat is niet een plaats, maar een toestand waarin we in staat zijn om God te zien van aangezicht tot aangezicht.

Als mensen zeggen “ik ben in de zevende hemel,” dan bedoelen ze daarmee dat ze zich heel gelukkig voelen en erg blij zijn. Veel restaurants dragen dan ook de naam ‘De zevende hemel’. Om klanten te trekken zegt de restauranthouder als het ware “kom bij mij eten, want van mijn maaltijden word je pas echt gelukkig.”
Met de mededeling dat ik op die zondagavond in februari werkelijk in ‘De zevende hemel’ ben geweest, bedoel ik zoals gezegd dus niet dat ik van mijn geloof ben gevallen, maar – integendeel – juist in mijn geloof ben gesterkt. ‘De zevende hemel’ is een mooi en vruchtbaar diaconaal initiatief van katholieken, protestanten in samenwerking met enkele niet-gelovigen.

Regelmatig wordt op zondagavonden in de parochiezaal te Barneveld voor zo’n veertig mensen een maaltijd bereid. Deze diners zijn in het bijzonder bedoeld voor alleengaanden. Voor deze mensen duurt de zondag heel lang. Ze zien dan weinig tot geen medemensen. Daarom kijken zij halsreikend uit naar de maaltijden van ‘De zevende hemel’.
Het was op 5 februari een heerlijke maaltijd: een slaatje vooraf; speklappen en Veluwse hutspot (dat wil zeggen hutspot met bruine bonen, dit had ik nog nooit gegeten – de bruine bonen geven aan de hutspot een heerlijke zoete smaak en ik kan het u aanbevelen). Ook het dessert viel niet te versmaden: dat bestond uit een flensje, ijs met chocola, slagroom en zelfgemaakte advocaat. Die advocaat was uiteraard gemaakt van Barneveldse eieren (want betere zijn er niet, zo werd me verzekerd) en brandewijn. Tijdens de maaltijd werd een geestig verhaal gelezen van Godfried Bomans, hetgeen een mooie en zinvolle bijdrage was aan deze avond.

Dat de maaltijd heerlijk smaakte, was één ding. Maar wat veel belangrijker was: de deelnemers, die vol verlangen naar deze avonden uitzien, waren letterlijk ‘in de zevende hemel’. Wat waren ze blij en gelukkig om elkaar te kunnen ontmoeten. Dat zag je aan hun gezichten en je kon het proeven aan de sfeer die er hing. Voor de vrijwilligers vergt de voorbereiding van deze activiteit echter veel werk. Ze moeten de inkopen doen en vervolgens twee uur tevoren beginnen aan het bereiden van de maaltijd. En na afloop wachten hen nog de afwas en het opruimen.
Ik ben er als aartsbisschop van Utrecht fier op dat in onze geloofsgemeenschappen hele mooie diaconale projecten zijn opgezet. Zo geven leden aan hun geloofsgemeenschap een liefdevol gezicht. En daarin wordt iets gespiegeld van de liefde van Christus, die zoals paus Franciscus zegt, “het barmhartige gezicht van de Vader is.”